Irun gaur gehiago da

José Antonio Santano

José Antonio Santano

Irungo Alkatea

Duela lau urte gure konpromisoak Zabaltza plazan sinatu genituen, irundarren aurrean. Ondraduak, gardenak izateko eta herritarrei entzuteko konpromisoa hartu genuen. Gaur, 2015ean esan ahal dugu gauzak printzipio horien arabera egin ditugula. Eta horren berri eman nahi dugu, Irun osoak gure hiria nola gestionatzen den jakiteko eta ezagutzeko aukera duelako.

Hiri hurbilago bat egiteko konpromisoak bete ditugu, pertsona guztien eskubideak babesten dituena, familientzako laguntzeko eta adinekoentzako zein gazteentzako arretarekin, hiri atseginago bat gune berde gehiagorekin eta auzo berriekin, gero eta Irunago den hiri bat, bere tradizioa harrotasunez aldarrikatzen duena etorkizunera proiektatzeko.

Irunek gainerako herrien abangoardian egon behar du eta erakutsi egin behar du aurrerapenarekin zein zorionez bere sorterria den lurrarekin duen maitasuna.

Cipriano Larrañaga

Irungo alkatea (1889-1903 eta 1909-1911)

1. Urdanibia, Irungo bihotzetik

Urdanibia plazaren birmoldaketak Alde Zaharreko bihotza berreskuratzea ekarri du. Azpiegiturak eta instalazioak hobetu dira eta irekiagoa den eta oinezkoentzat den gune bat sortu dugu, kokaleku historiko eta tradizionaleko izaera ematen dioten elementuak mantenduz.

2. Gain Gainean, erdialderako zubi bat

Gain Gainean da Irungo erdialderako birika berdea. Hiriko parke handiak dagoneko 18.000 m2-ko gune berde eta egokitutako guneak dauzka, eta komunikazio zubi bat da erdialdearen, Elitxuren eta Larreaundiren artean.

3. Oñaurre, etorkizuneko auzo berri bat

Oñaurre auzo berriak erantzuna ematen die kalitatezko gune berriak eta babestutako etxebizitza soluzioak edukitzeko beharrei, Katea eta Elitxu auzoak Irunera hurbilduz. Babes publikoko 400 etxebizitza dira, irundar gazteentzat eta familientzat. Gainera, guneak ekipamendu ugari, parkeak eta gune berdeak edukiko ditu.

4. San Juan plaza, topagunea

Liburutegi berriarekin plaza kultur gune bihurtuko da, baita herritarrak elkartzeko tokia eta gazteentzako interes handiko bilgunea ere. 2.800 m2 horietan, liburutegia, multimedia aretoak, ikasteko eta kontsultatzeko tokiak izango dira, baita kultur erabileretarako erabilera anitzeko aretoak ere. Obra horrekin amaituko da gune historiko baten berreskurapena Irungo erdialdean, eta horri balio ematea irundar guztientzat.

5. HAZ: pertsona ororentzako arreta

Informazio bat behar denez, tramite egin behar denean, laguntza bat eskuratu nahi denean, egoera horietan guztietan alderik handiena da pertsonei ematen zaien arreta. Irunek lehen mailako zerbitzu bat dauka, udalak lehentasunetako bat gisa kokatu baitu: lokal berriekin, Irun txartelarekin eta pertsonalizatutako arretarekin, irundar guztientzat.

6. Familientzako laguntzak

Irungo 1.000 familiak baino gehiagok jaso dituzte laguntza horiek haien ongizatea eta bizi-kalitatea hobetzeko, Irungo haurrentzako materiala erosteko diruz laguntzen duen eskolako abonamenduarekin edo kirol instalazioak erabiltzeko deskontuak eskaintzen dituen kirol abonamenduarekin. Gainera, galdara berri bat instalatu duten edo bainuontziaren ordez dutxa bat jarri duten etxebizitzei ere laguntzak eman zaizkie. Eta gizarte jangela moderno bat abian jarri da beharrik handienak dituzten familientzat.

7. Adinekoentzako zentroa auzoan bertan

Herritarren proposamen batek, auzo elkarteen babesak eta udalaren inplikazioak ahalbidetu dute adinekoentzako zentroak auzoan bertan kokatzea, dagoeneko abian dagoen San Migelekoa edo laster abian jarriko den Belaskoeneakoa bezala. Biek adinekoentzako jarduera eta zerbitzu berriak eskaintzen dituzte eta parte hartzeko eta laguntzeko adibide bat dira.

8. Etxegabetzeak bertan behera uztea

Gure eskubideak babestuta egotea guztiok merezi dugu. Irunen aholkatzeko eta arreta emateko bulego bat jarri denez, etxegabetzeak geldiarazi eta benetako drama pertsonalak diren egoerak arindu ahal izan dira. Gainera, udalak hainbat ekimen bultzatu ditu aldaketa bat eskatzeko, hipotekaren araudian zorraren ordainetan etxea ematea sar dadin.

9. Irungo komertzioa, inoiz baino biziago

Komertzioa Irunen nortasun adierazlea eta ekiteko duen gaitasunaren isla da. 2014ko eguberrietan komertzioak kalea hartu du bizitza eta optimismoa emanez hiriari eta irudirik onena emanez Iruni: bizirik dagoen eta etorkizunarekin ilusioa duen hiriarena. Udaletik gogoz babestu da kanpaina eta K-Biziak (merkataritza lokalen alokairua ordaintzeko laguntzak) bezalako ekimenak abian jarri dira merkataritza oraindik ere irundar harrotasunaren ikurra izaten jarraitu dadin.

10. Hezkuntza, etorkizuneko oinarria Irunentzat

Garapen ekonomikorako oinarria eta irundarren ongizatea bermatzen duen etorkizuna da hezkuntza. Lau urteetan hiru ikastetxe berri eraiki dira. Instalazioak ere modernizatu dira …egindako obrekin; helburua hezkuntzan kalitate gehiago edukitzea eta jarduerak zabaltzea. Jarduketa horiek patio irekietako programarekin osatu da, familien eta ikasleen eskura aisiarako gune egokia eta segurua jarriz. Badakigu horien prestakuntza hobetzea dela gure gazteentzako aukera handiagoak emateko bidea.

11. Irun, mugarik gabeko etorkizuna

Irun oraina eta geroa da, baita iragana ere. Historia aberatsa eta anitza du. Balioa eman nahi diogu bere historiari Luis Mariano bezain ospetsuak diren pertsonaiak gogoratuz, gertaera historikoak oroituz eta trenbidearen iritsiera berriro ere biziz. Abiadura handiko trenarekin, Irunek beste iraultza bat ezagutuko du.
Hori guztia pribilegiozko kokapen batetik; hain zuzen ere mugek aukerei bidea eman dioten kokapenetik. Hain zuzen ere Ficobak luxuzko gune berretsia duen tokian, jarduera eta aukerez jositako erakustazoka baita iraganaldiarekiko fideltasunez berriro berrasmatzen jarraitzen duen hiri batentzat.

12. Kristalezko udala

Irundarrek guztiek beraien hiria nola gestionatzen den jakiteko eskubidea daukate, zein proiektutan erabiltzen den diru publikoa eta udaleko taldeak hiria gaitasunen eta ondradutasunez kudeatu dezan. Gardentasunaren atariak herritar guztien eskura jartzen du informazio guztia, irundarrek zuzenean jakin dezaten haiengan eragina duen edo interesatzen zaien guztia jakiteko.

13. Hurbiltasuna eta parte-hartzea

“Alkatea auzoetan” programari esker, irundar guztiek zuzenean adierazi ahal dituzte beraien beharrak eta kezkak, eta bizimodua zein inguruko zerbitzuak hobetzea ahalbidetu dituzten proposamenak egin ahal izan dituzte. Gainera, 2015ean bultzada bat eman da herritarrei hitza emateko “aurrekontu partizipatiboekin”. Haiekin, 1.500.000 €-ko balioko 25 proiektu abian jarri ahal dira.

14. Guztiontzako kultura Irundik atera gabe

Gipuzkoako bigarren hiria erreferentzia garbia da kulturaren eremuan. Urte hauetan Irun Zuzenean bezalako programetan egin den apustuari esker, ospe handiko taldeen eta abeslarien emanaldiak tokiko taldeen kontzertuekin batera egin ahal dira. Programazioaz baliatuz, musikaz, antzerkiaz, operaz,… gozatu ahal duzu hiritik atera gabe. Aipamen berezia merezi dute artistek, garrantzi handiko erakusketetan ikusi ditugun ospetsuenak eta baita sortzaile gazteek ere, haien laguntzarekin Irun Factory sorkuntzarako erreferentzia gune bilakatu baita.

15. atsegina, irisgarri eta guztientzat irekita dagoen hiri-eredu bat

Irun gaur hiri erosoa, irisgarria eta iraunkorra da, hiri atsegina da eta pertsonak babesten ditu. Plan Nagusiak lan egiten du mugak, gune ilunak kentzeko eta oinezkoak zein ibilgailuak segurtasunez batera ibiltzeko. Hirigintza atsegina eta egokitua, zeinetan garraio publikoa lehentasun bat den, eta zeinetan gero irundar gehiagok erabiltzen duten Irunbus, landako autobus zerbitzu berriak, taxi busa eta hiri osoa komunikatzen duten bidegorriak.